- Osoba, która chce wymienić piec w swoim mieszkaniu, powinna dokładnie przeczytać umowę z wykonawcą. Zadbać o wpisy o zakresie prac, wysokości zaliczki, terminie realizacji zadania. Dobrze, jeśli przed podpisaniem, pokaże wzór umowy specjaliście - mówi adwokat Marta Lachowicz-Sereda z miejskiego biura porad prawnych we Wrocławiu, prowadząca Kancelarię Adwokacką we Wrocławiu.
O zasady podpisywania umów oraz warunków ich rozwiązania, a także sposobów rozliczenia się z wykonawcą często pytają mieszkańcy podczas spotkań z doradcami energetycznymi.
Tego typu umowy można podzielić na te zawierane w domu przez konsumenta (osoby, która zamawia wymianę pieca), czyli poza siedzibą firmy, oraz umowy zawierane w lokalu przedsiębiorstwa. Różnią się one m.in. trybem ich rozwiązywania.
Taka umowa zasadniczo powinna zawierać te same elementy, co zwykła: nazwę, firmę, miejsce wykonania prac instalacyjnych, czyli adres klienta, całkowity koszt prac i wykorzystanych materiałów. Ważne: mówimy o koszcie całkowitym, nie przewidywanym.
Powinna też zawierać zapisy na temat sporządzenia przez wykonawcę projektu budowlanego, jeśli jest wymagany. Z reguły umowy o sprzedaż i zamontowanie pieca gazowego zawierają też zobowiązanie wykonawcy do występowania w imieniu klienta (mieszkańca) przed odpowiednimi organami w sprawach administracyjno – budowlanych związanych z zainstalowaniem urządzenia. Taka reprezentacja może się odbywać na podstawie udzielonego pełnomocnictwa.
Poza tym, musi zawierać termin, w którym ten wykonawca ma przystąpić do pracy i ją zakończyć. A także sposób i termin zapłaty i wysokość ewentualnej zaliczki.
Oraz – to też ważne – dane identyfikacyjne wykonawcy, czyli organ, który zarejestrował działalność gospodarczą, numer pod którym jest ona zarejestrowana, adres, numer telefonu przedsiębiorstwa. To także odpowiedź na to, jak poznać rzetelnego wykonawcę.
Oprócz wymienionych danych wykonawca powinien mieć też numer NIP i REGON, bo to znaczy, że prowadzi działalność gospodarczą.
Dobrze, kiedy wszystkie zadania są wyszczególnione, bo wtedy wiemy, na co obie strony się dokładnie umawiają i ile to będzie kosztowało. Ale może to być też napisane ogólnie: wymiana pieca kaflowego na piec gazowy. W tym dostawa lub sprzedaż pieca gazowego oraz rozbiórka starego pieca i wyniesienie gruzu, żeby było wiadomo, że w umowie chodzi nie tylko o jego zamontowanie, ale że wykonawca prac kupuje to urządzenie i dostarczy do mieszkania.
Nie. Ten element wchodzi w ogólne koszty prac. Natomiast ważne jest to byśmy dostali dokumenty dotyczące dostarczonego urządzenia, m.in. kartę gwarancyjną, atesty.
Ważniejsze jest ustalenie zasad wynagrodzenia. Wynagrodzenie może być w umowie opisane kosztorysowo, albo ryczałtowo.
W pierwszym przypadku, prace będą szczegółowo rozbite na kolejne zadania wraz z ich wyceną.
To znaczy, że gdyby w trakcie robót okazało się, że do zrobienia jest jeszcze dodatkowe zadanie, np. usunięcie fragmentu ścianki, czego nie dało się wcześniej przewidzieć, to wykonawca ma prawo żądać wyższego wynagrodzenia o koszt tej dodatkowej pracy.
Moim zdaniem korzystniejsze jest rozliczenie ryczałtowe, kiedy do zapłacenia będzie konkretna suma bez względu na rozmiar prac.
Zaliczka nie jest obowiązkowym elementem umowy, chociaż wykonawcy najczęściej oczekują jej wypłacenia.
Zaliczka może ona wynieść nawet 30 procent ostatecznej sumy do zapłacenia. Jeśli jednak ktoś zażądałby 50 procent zaliczki, to taka wpłata jest niekorzystna dla klienta.
Należy wziąć pokwitowanie, że taka zaliczka została wpłacona. Zapis o zaliczce może się też znaleźć po prostu w umowie.
Ważne: należy odróżnić zaliczkę od zadatku. Jeśli w umowie jest napisane, że wykonawca pobiera zaliczkę, oznacza to, że, jeśli rozwiąże się taką umową – bez względu na to, z jakiej przyczyny, tę zaliczkę się zwraca.
Natomiast jeśli zostanie zapisane, że to zadatek, to w razie odstąpienia od umowy z winy osoby, która zamawia piec, wykonawca może zachować zadatek.
Osoba, która zawarła umowę w domu, może w terminie 14 dni kalendarzowych odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów. O tym, że klient ma prawo odstąpić od umowy, powinien powiedzieć mu też sprzedawca.
Takie pouczenie powinno się znajdować w umowie bądź na osobnym formularzu, który będzie załącznikiem do umowy. Ale nawet jeśli takiego pouczenia nie ma, to i tak klient ma prawo do odstąpienia od umowy. Wówczas prawo do odstąpienia wygasa dopiero po upływie roku od upływu 14-dniowego terminu.
Adwokat Marta Lachowicz-Sereda
Aby wypowiedzieć umowę, podpisana poza lokalem przedsiębiorcy, należy przesłać w terminie 14 dni, oświadczenie na zwykłej kartce i dostarczyć wykonawcy – najlepiej przesłać listem poleconym na adres, który jest w umowie. W piśmie nie musimy podawać przyczyny odstąpienia od umowy.
Ważne: jeśli umowa została zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa i jest w trakcie realizacji, a wykonawca już poniósł pewne koszty instalacji, to oprócz zwrotu dostarczonego urządzenia, może też domagać się zwrotu kosztów wykonanej usługi.
Dotyczy to jednak tylko sytuacji, w których konsument zgłosił żądanie rozpoczęcia wykonywania umowy przed upływem terminu do odstąpienia. W praktyce jeśli chodzi o umowę sprzedaży i montażu pieca, konsument powinien być wówczas zobowiązany do zwrotu pieca i ewentualnie części wynagrodzenia za wykonanie usługi.
Najpierw trzeba powiedzieć, że taka umowa powinna mieć te same główne elementy, co umowa podpisywana w domu klienta.
Powinna ona zawierać informację, jak można ją rozwiązać. Jeśli tego opisu nie ma, to stosujemy przepisy kodeksu cywilnego.
Taką umowę można rozwiązać tylko w kilku wypadkach, np. jeśli wykonawca wykonuje umowę nienależycie, wadliwie lub sprzecznie z umową. Wtedy należy wezwać go pisemnie do zmiany sposobu realizacji prac i wyznaczyć termin, jeśli nie dostosuje się do tego, można odstąpić od umowy.
Albo opóźnia się z jego realizacją tak bardzo, że nie jest prawdopodobne, że wykona ją w czasie umówionym. Klient bez wyznaczenia dodatkowego terminu może odstąpić od tej umowy.
Najbardziej niebezpiecznym zapisem może być stwierdzenie, że cała płatność ma być zapłacona z góry, przed wykonaniem zlecenia.
Niekorzystne dla klienta jest brak terminu wykonania robót. W umowie nie powinno być też uprawienia wykonawcy robót do podwyższenia wynagrodzenia.
W umowie nie może być także zapisu, który daje wykonawcy prawo do jednostronnej zmiany umowy bez ważnej przyczyny. Tak samo jak nie może być zapisu, który pozbawia klienta – i tylko klienta, prawa do odstąpienia od umowy.
Niekorzystnym jest też zapis, który nakłada na klienta obowiązek zapłaty odstępnego lub kary umownej, za rozwiązanie umowy.
W samej umowie nie powinny się znaleźć żadne istotne elementy, o których wcześniej, podczas rozmowy wykonawcy z klientem, nie było mowy.
Stan prawny uregulowany oznacza, że muszą być ustaleni i znani wszyscy właściciele nieruchomości, a dodatkowo powinni oni być ujawnieni w treści księgi wieczystej.
Przykładem, nieuregulowanego stanu prawnego jest np. sytuacja, kiedy zmarł właściciel mieszkania, pozostawił spadkobierców, ale nie zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe.
Najprościej taką sprawę uregulować u notariusza, gdzie muszą się stawić zgodnie wszyscy spadkobiercy. O stwierdzeniu nabycia spadku może zdecydować też sąd.
Rozwód co do zasady nie zmienia stanu prawnego mieszkania. Byli małżonkowie po prostu muszą zgodnie występować w sprawie wymiany ogrzewania.
Jest to dopuszczalna forma rozliczenia. Te firmy uznają, że opłaca im się wykonać wszystkie zadania związane z wymianą pieca, za wysokość możliwej do zdobycia dotacji. W takiej sytuacji należy podpisać, oprócz umowy, pełnomocnictwo, że wybrana firma reprezentuje nas w urzędzie w sprawie wymiany pieca.
Tak, oczywiście. Możemy sprawdzić taką umowę i zweryfikować jej zawartość.
Dodatkowe informacje:
Lista punktów nieodpłatnej pomocy prawnej TUTAJ
Wizytę w punkcie nieodpłatnej pomocy prawnej można umówić