Debata „Dolny Śląsk bez smogu”: Jak namówić ludzi do wymiany pieca?

Podczas poniedziałkowej konferencji firmowanej przez wrocławską „Gazetę Wyborczą” najczęściej głos zabierał Paweł Ścigalski, pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. czystego powietrza. W stolicy Małopolski od września 2019 r. obowiązuje całkowity zakaz palenia paliwami stałymi (węglem, drewnem).

- We wrześniu ubiegłego roku aż 90 procent krakowian wiedziało, że taki zakaz zaczyna obowiązywać. Oraz, że wynika on z konieczności ograniczenia smogu. Aby osiągnąć taki poziom świadomości społecznej, pracowaliśmy kilkanaście lat – mówił Paweł Ścigalski. – Nie ma jednego cudownego narzędzia do promocji wiedzy na temat szkodliwości smogu. Dzisiaj jest to łatwiejsze, bo kanałów komunikacji są dziesiątki. Co ważne, takiego efektu byśmy nie osiągnęli, bez konsultacji społecznych, bez debat z mieszkańcami.

We Wrocławiu cykl takich spotkań jest właśnie realizowany. W ramach akcji „Zmień piec” organizowane są konsultacje – spotkania z udziałem mieszkańców poszczególnych osiedli i ulic. – Na ogół bierze w nich udział około 20 osób – mówi Katarzyna Szymczak-Pomianowska, dyrektor Departamentu Zrównoważonego Rozwoju we wrocławskim Urzędzie Miasta. – Przyznam, że świadomość dotycząca smogu nie jest wysoka. Wiele osób lubi ciepło z pieca opalanego węglem, twierdzą, że jest lepsze niż to z kaloryfera.

Intencją władz Wrocławia jest podniesienie poziomu świadomości na temat zagrożeń jakie niesie smog. Innym elementem jest zbiór programów wspierających tych, którzy zdecydują się na likwidację pieca i montaż proekologicznego systemu ogrzewania.

- Kładziemy konkretne pieniądze na stole. To realne korzyści związane z wymianą pieca – podkreśla Katarzyna Szymczak-Pomianowska.

W Świdnicy efektem tamtejszego programu KAWKA (obejmował przyłączenia do miejskiej sieci ciepłowniczej domów wielorodzinnych) była likwidacja 750 palenisk. – W mniejszym mieście łatwiej dotrzeć do mieszkańców z propozycją wymiany pieca. Nasi urzędnicy chodzili od mieszkania do mieszkania i rozmawiali z ludźmi na temat tego programu – opowiadała Beata Moskal-Słaniewska, prezydent Świdnicy.

Dr Maciej Zathey, dyrektor marszałkowskiego Instytutu Rozwoju Terytorialnego także zwracał uwagę olbrzymie znaczenie edukacji i podnoszenia świadomości wśród Dolnoślązaków na temat postaw proekologicznych. – Edukacja i wiedza o realnych korzyściach wynikających z likwidacji palenisk na paliwa stałe to nie wszystko. Musimy także mówić o tym, że od 2028 roku wszyscy mieszkańcy Dolnego Śląska powinni przejść na inne systemy ogrzewania – mówił dr Zathey.